جنگ روسیه با اوکراین و باج‌خواهی در وین| شلیک پوتین به سوی برجام؟

روزنو :با توجه به بیان چنین سخنانی از جانب مقام بلندپایه روس، لزوم روشنگری انقلابی، سریع و قاطعانه از سوی دستگاه وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه کمترین کاری است که در پاسخ به هتاکی علنی روس‌ها می‌توان متصور بود.

پس از گستاخی سفیر روسیه، حالا نوبت به وزیر خارجه این کشور رسیده است. پس از عدم واکنش قاطع از سوی دستگاه سیاست خارجی نسبت به گستاخی سفیر این کشور در بازدید و ادای احترام به مبتکر عهدنامه ننگین ترکمانچای، حالا وزیر خارجه این کشور با گستاخی هرچه تمام‌تر گفته است که "از آمریکا برای عدم نقض حقوق روسیه پس از احیای برجام تضمین کتبی خواسته‌ایم. "

با توجه به اظهارنظر لاوروف، این‌گونه به اذهان عمومی متبادر می‌شود که گوئی روسیه از قدرت تاثیرگذاری بر تصمیمات سیاسی ایران و بالاخص موضوع برجام برخوردار بوده و حتی در صورت لزوم و صلاح‌دید خود! می‌تواند مانع توافق مذکور شود، چنانکه اگر غیر ازین باشد نفس درخواست تضمین این کشور از آمریکا بسی بی‌معنی می‌نماید!

لذا با توجه به بیان چنین سخنانی از جانب مقام بلندپایه روس، لزوم روشنگری انقلابی، سریع و قاطعانه از سوی دستگاه وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه کمترین کاری است که در پاسخ به هتاکی علنی روس‌ها می‌توان متصور بود.

بحران اوکراین مسبب انحراف از مسیر درست در گام نهائی برجام؟

بهترین تصمیم دوراندیشانه در حساس‌ترین مقطع مذاکرات برجامی بازگشت به شعار اصیل "نه شرقی نه غربی، جمهوری اسلامی" است.

این روز‌ها بحران اوکراین و دخالت نظامی روسیه در آن کشور که بی‌تردید جدی‌ترین رویاروئی روسیه و غرب از دوران جنگ سرد می‌باشد، باعث اظهارنظر‌های مختلفی در بین سیاسیون کشورمان شده است که با توجه به اتفاقات حال حاضر جهان، بهترین راهکار قابل انجام از سوی ایران در موضوعات جاری کدام است و اتخاذ چه رویکردی نهایتا بیشتر در راستای منافع ملی‌مان است؟

طیفی از سیاسیون با کنایه "اقدام نظامی" روسیه در ایران را که منجر به از دست رفتن و جدائی بخش‌های قابل توجهی از سرزمین‌های شمالغرب کشورمان شد به یاد می‌آورند و خواستار محکوم کردن دخالت نظامی امروز این کشور در اوکراین می‌شوند و طیف دیگر سیاسی در پاسخ عنوان می‌کنند که از آن روزگاران بیش از یک قرن گذشته، ولی علت رنج اقتصادی بسیاری از مردم عزیزمان در زمان حال دشمنی و خباثت ادامه‌دار غرب و تداوم تحریم‌های اقتصادی آن‌هاست و با ذکر این نکته که معیار حال فعلی افراد است، خواستار همدلی بیشتر با روسیه فعلی و آقای پوتین هستند که دست بر قضا این روز‌ها روابطش با غرب دچار چالش عمیقی شده است.

در پاسخ فرض‌های مختلف مسائل پیش رو را اجمالا مورد بررسی قرار میدهیم تا بتوان دید بهتری از آینده متصور شد:

سوال اول آنکه اختلافات روسیه و غرب در قائله اوکراین در میان‌مدت و درازمدت تشدید خواهد شد یا فروکش خواهد کرد؟ که در پاسخ باید گفت از آنجا که هریک از طرفین قدرت‌های سنتی رقیب و دارای قدرت بازدارندگی هسته‌ای هستند لذا هرگونه تصور اینکه یکی از دوطرف با استیلای کامل دیگری را از صفحه شطرنج سیاسی‌ جهان حذف کند، تصوری دور از ذهن و تا حدی محال بوده و آنچه منطقا می‌توان متصور بود، این است که بزودی اختلافات طرفین مدیریت خواهد شد و نه روسیه توان این را دارد که از نظر نظامی و فیزیکی قدرت‌های غربی اصلی را به زیر سلطه خود درآورد و نه غرب امکان ادامه طولانی‌مدت تحریم‌های همه‌جانبه خود علیه روسیه را دارد؛ چرا که قطعا این کشور تدوام چنین مساله‌ای را تحمل نمی‌کند. لذا غرب علی‌رغم اتخاذ ژست قاطعانه تنبیهی علیه روسیه، برای مدتی کوتاه، نهایتا ناگزیر است با تعدیل سیاست‌های خود صحنه را مدیریت کرده تا از رویاروئی مستقیم جلوگیری نماید (همچون کنار آمدن با موضوع الحاق کریمه)؛ بنابراین و با چنین فرضی می‌توان متصور بود در میان‌مدت روسیه و غرب در مسیر تنش‌زدائی گام برداشته و فی‌المثل غرب از پیگیری موضوع اوکراین انصراف دهد و روسیه هم در پاسخ در مواردی با غرب همراه شده و یا دستکم مانع برنامه‌های آن نشود. برای نمونه ممکن است قطعنامه‌های سازمان ملل بر ضد برنامه هسته‌ای ایران (در صورت شکست تلاش‌ها برای احیای برجام و پیچیده شدن موضوع هسته‌ای ایران) را وتو نکند. امری که به هیچ وجه دور از ذهن نبوده و روابط نزدیک این روز‌های کشورمان و روسیه ابدا تضمینی برای اطمینان از حمایت روس‌ها از پرونده هسته‌ای ایران در سازمان ملل نیست. کما‌اینکه همین چند روز قبل علی رغم روابط نزدیک روسیه و چین، این کشور در جلسه شورای امنیت قطعنامه بر ضد روسیه را وتو نکرده و به آن رای ممتنع داد؛ لذا با عنایت به موضوع فوق به نظر می‌رسد راهکار درست مسئولین کشورمان در برهه حساس کنونی در پیگیری گام نهایی برجام به دور از حواشی و هیجانات زودگذر روز دنیاست تا موجب حفظ منافع ملی و به تعبیر رهبری خوشحالی ملت گردد.